چگونه یک کتاب را خلاصهنویسی کنیم؟
آخرین کتابی که خواندید کدام کتاب بود؟
تا چه اندازه مطالب آن را به یاد دارید؟
فراموش کردنِ مهم‌ترین نکات کتابی که خواندیم، ربطی به کم حافظه بودن ما ندارد.
بلکه ما با خلاصهنویسی و یادداشت‌برداری، قدرت حفظ کردن مطالب هر کتابی، حتی حجیم و قطور را، بالا می‌بریم.
در جایی خواندم، «یادمان باشد کم‌رنگ‌ترین جوهرها، از قوی‌ترین حافظه‌ها ماندگارترند.»
خلاصهنویسی خوب، ما را از خواندن دوباره‌ی کتاب بی‌نیاز می‌سازد.
علاوه براین با خلاصهنویسی، ذهنِ خود را برای درک بیشتر مطالب به چالش می‌کشیم.
در اینجا روش‌های خلاصهنویسی را که به تازگی، خودم به‌کار می‌گیرم، یادآوری می‌کنم.
1⃣ علامت‌گذاری حین مطالعه
اگر در مطالعه کتابی احساس کردیم نیاز به درک عمیق آن داریم، زیر نکات مهم علامت‌گذاری کنیم.
شاید خط کشیدن و صرف زمان برای این کار، بر خلاف اصول تندخوانی باشد، اما علامت‌گذاری، راه مناسبی برای مطالعه‌ی فعال است.
واین به این معناست که ما در حین مطالعه فقط یک خواننده، نیستیم.
در جایی که متوجه مفهوم آن نمی‌شویم، با «علامت سوال» و در جاهایی که به تعاریف مهم می‌رسیم، از «گیومه» استفاده کنیم.
همچنین دور کلمات جدید و مهم و کلیدی، خط بکشیم.
لازم نیست دور تمام موضوعات درون کتاب را خط‌کشی کنیم.
زیرا این کار از اهمیت نکات مهم و همچنین از سرعت مطالعه کم می‌کند.
2⃣ استخراج کلمه‌های کلیدی کتاب
حالا باید کلمات کلیدی اصلی، که نویسنده در ادامه‌ی کتاب از آن زیاد استفاده می‌کند و قبلاً دورشان خط کشیدیم را، در یک مجموعه برای خود بنویسیم.
سپس، جملات مهم مربوط به آن کلمات کلیدی را زیر آن یادداشت کنیم.
می‌توانیم جملات مهم را تا جایی که به مفهوم آنها آسیب نزند، به کلمات کوتاه و مختصر تبدیل کنیم.
برای مثال: جمله‌ای از کتاب «افسون انرژی، اثر اقای دوستی» به شکل زیر است.
«شکست یک تجربه‌ی ناب است، به شرطی که از آن درس بگیریم و تکرارش نکنیم.»
می‌توانیم این جمله را به این شکل کوتاه کنیم:
«تجربه‌ی شکست، درس، عدم تکرار»
البته گاهی چنین کاری برای همه‌‌ی جملات کتاب، امکان‌پذیر نیست.
در این صورت تا حد امکان جمله را مختصر می‌کنیم و در برگه می‌نویسیم.
برای تثبیت دانسته‌های کتاب در مغز، نیاز به مرور کردن خلاصهنویسی خود داریم.
یادم هست سال‌ها پیش، در دوره‌ی ارشد فیزیک، برای یادگیری و حفظ فرمول‌های سخت و پیچیده، گاهی از روش تثبیت استفاده می‌کردم.
به این شکل که:
اولین مرور، بلافاصله بعد از پایان مطالعه، ۲۰ دقیقه بعد از آخرین لحظه‌ای که کتاب را بسته‌ایم.
دومین مرور، ۲۴ ساعت پس از مرور اول.
سومین مرور، ۶ روز پس از مطالعه.
و چهارمین مرور، روز دهم، یعنی ۴ روز پس از مرور سوم.
این بار دیگر مطالب را هرگز فراموش نخواهیم کرد.
اگر نیاز باشد که زمان بیشتری اطلاعات در ذهن ما باقی بماند، در روز سی‌ام یک بار دیگر را مرور می‌کنیم.
آخرین نظرات: